Gdzie zniknęły moje miliony

Pomnażanie talentów to temat tak stary jak wielka księga. Co ciekawe nawet ateiści znają przypowieść o talentach a dokładniej o tych którzy pomnożyli swoje talenty jak i losie tego który swój talent zakopał.
Przenosząc się jednak w nasze realia: Pan Grzegorz Zalewski w swoim blogu: Gdzie-zniknely-moje-miliony-czyli-dysfunkcja  przestrzega przed huraoptymizmem doradców finansowych.  Polecam lekturę! Zarówno ten tekst jak i mój wcześniejszy wpis na temat inflacji stawiają pod znakiem zapytania kwestie oszczędzania. Przyglądnijmy się zatem co jest lepsze… oszczędzanie czy życie na 110% swojego dochodu? Czy oszczędzanie w ogóle ma sens?
Oszczędzanie w kraju w którym jeszcze 20 lat temu brakowało dosłownie wszystkiego i na wszystkim trzeba było oszczędzać może dzisiaj kojarzyć się podobnie jak funkcja „kanara” w tramwaju, strażnika miejskiego zakładającego blokadę na koło lub wielki żółty pryszcz na nosie „dojrzewający” tuż przed wyjściem na party.  Pojawia się zatem pytanie: oszczędzać czy nie? Warto zwrócić uwagę że zmiany jakie nastąpiły w ciągu ostatnich 20 lat to nie tylko skok technologiczny ale przepaść jaka zaczyna dzielić społeczeństwo na tych którzy idą  z rozwojem i tych którzy zanegowali zmiany …
Ostatnio słyszałem bardzo ciekawą odpowiedz od osoby która zarabia więcej niż 3 średnie krajowe. Pytanie brzmiało: czy oszczędzasz? Odpowiedz była bardzo ciekawa: „No powiedz mi z czego?”: hipoteka, samochód w leasingu, życie… mam rezygnować z nart na lodowcu żeby coś zaoszczędzić? Po co? Więcej ciekawych spostrzeżeń postaram się z czasem umieścić w komentarzach do tego odcinka.
Są dwie szkoły: żyj na 100 lub 120 % swoich dochodów a w razie kłopotów przecież zawsze znajdzie się ktoś kto będzie płacił Twoje rachunki.  Wielu twierdzi że ktoś kto traci prace i nie ma żadnych oszczędności  - przecież zawsze może poratować się u rodziców lub znajomych i iść do pierwszej lepszej pracy żeby mieć na życie. Przecież żadna praca nie hańbi. W końcu św. Franciszek też gardził pieniądzem a żył wesoło. Jak jest realnie? Osoby nie mające oszczędności kiedy tracą pracę często biorą cokolwiek żeby się utrzymać  i skoro praca ich nie satysfakcjonuje ani finansowo ani zawodowo zaczynają się frustracje, kłótnie, stres, kłopoty związane z utrzymaniem płynności finansowej.
Ktoś kto ma oszczędności w każdej z powyższych sytuacji czuje się o wiele bezpieczniej.
Dopiero kiedy przekonamy się czy oszczędzanie jest nam potrzebne czy wręcz konieczne; można się zastanowić nad kolejnymi aspektami jak procent składany, systematyczność czy bezpieczeństwo finansowe.
Odkąd żyjemy w erze informacji a wiedza nie jest stanem ale procesem warto się przyjrzeć swojej sytuacji.  Czy jesteśmy w grupie negującej rozwój czy jednak z tego rozwoju korzystamy?

Inflacja subiektywnie

Według „Rzeczpospolitej” ponad 50% polaków nie wie co to jest inflacja, jak się ją oblicza i dla kogo jest ważna. Zobaczmy jaka jest cena nieświadomości.
Według Głównego Urzędu Statystycznego, inflacja w Polsce w ciągu ostatnich 10 lat kształtowała się następująco:

rok	Inflacja (r/r)	Baza
2000	10,1%	100 zł
2001	5,5%	110 zł
2002	1,9%	116 zł
2003	0,8%	118 zł
2004	3,5%	119 zł
2005	2,1%	123 zł
2006	1,0%	126 zł
2007	2,5%	127 zł
2008	4,2%	131 zł
2009	3,5%	136 zł

Kolumne „Baza” dodałem aby zobrazować sposób w jaki 100zł traci wartość nabywczą w poszczególnych latach. Powiedzmy zatem, że za 100 zł mogliśmy „zaszaleć” na zakupach  w Biedronce 10 lat temu. Czy dzisiaj dokładając do tej kwoty 36 zł możemy tak samo zaszaleć?
Zanim przedstawię koszyk inflacyjny którego używa się do obliczenia inflacji, chciałbym obrazowo przedstawić kilka artykułów i ich ceny: obecnie i 10 lat temu.

TOWAR	2000r	2010r		wzrost ceny
benzyna 95 (litr)	2,0 zł	4,5 zł		125%
chleb duży	1,5 zł	3,7 zł		147%
cukier	1,2 zł	2,8 zł		133%
Marlboro	4,7 zł	9,0 zł		91%
średni zarobek	1 923 zł	3 300 zł		72%
inflacja	100	136		36%

Trzeba jednak przyznać ,że ceny elektroniki, komputerów czy telewizorów cały czas spadają.
Średnia pensja wzrosła w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu o 72%. Inflacja według GUS wyniosła 36%.
A za litr benzyny czy za bochenek chleba czy masło musimy zapłacić o grubo więcej niż 100% w stosunku do cen sprzed 10 laty. Tutaj pojawiają się dwa ciekawe aspekty:

PIERWSZY: emerytury co roku są waloryzowane (podnoszone) o stope inflacji wyliczonej przez GUS. Rząd Polski ma wpływ na tzw koszyk inflacyjny czyli „System wag stosowany w obliczeniach wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych w danym roku, opracowany na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w  roku poprzednim”
Poniżej zestawienie koszyków inflacyjnych na 2010 i 2009 rok (udział w %).

	2010	2009
Żywność i napoje bezalkoholowe	24,1	24,6
Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe	5,7	5,7
Odzież i obuwie	5,1	5,4
Użytkowanie mieszkania i nośniki energii	20,1	19,4
Wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego	5,2	5,3
Zdrowie	5,1	4,9
Transport	9,2	9,4
Łączność	4,7	4,9
Rekreacja i kultura	7,7	7,7
Edukacja	1,2	1,2
Restauracje i hotele	6,7	6,3
Inne towary i usługi	5,2	5,3

(ISB)
Przez odpowiedni zestaw wkładanych do koszyka towarów i usług można wpływać na poziom inflacji tak istotny dla wyliczania waloryzacji rent i emerytur - potwierdza Robert Gwiazdowski (48 l.), ekspert z Centrum im. Adama Smitha.
Wniosek: Pięć milionów  polskich emerytów żyją nadzieją, że coroczna rewaloryzacja ich świadczeń przynajmniej pokryje straty powodowane inflacją.  I często nie rozumieją dlaczego z roku na rok mają dziwne wrażenie że chociaż emerytura jest rewaloryzowana to starcza im na mniej…
DRUGI: Osoby używające lokat bankowych poszukują najbardziej atrakcyjnego oprocentowania …. W 2009 roku prawie połowa lokat bankowych dała mniejsze oprocentowanie niż wyniósł wskaźnik inflacji za 2009 (3,5%).  Czy zatem  oszczędzanie ma sens?  O tym w następnym odcinku.